اهمیت انجام سنت حسنه ازدواج و شروع زندگی مشترک در حفظ هنجارها و سلامت جامعه بر همگان آشکار است. اجرای فرآیند ازدواج برای افراد بالغ و مکلف، مستحب می باشد. حتی در صورت احتمال ارتکاب گناه بر افراد مکلف واجب است؛ اما ازدواج با چه کسانی ممنوعیت شرعی دارد؟
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، در فرهنگ و ادیان مختلف، ازدواج با برخی اقوام و نزدیکان ممنوع و حرام است. در ایران بنا به احکام اسلامی و دستورات شرعی، پیوند زناشویی اقوام درجه یک، درجه دو و محارم شیری ممنوع است. دلیل ممنوعیت ازدواج با محارم، استناد به آیات قرآن کریم است. عدم رعایت قوانین شرعی در مورد ازدواج سبب آشفتگی اجتماعی و بروز مشکلات خانوادگی عدیده می‌گردد.
ممنوعیت ازدواج با محارم و نزدیکان
ایجاد پیوند زناشویی میان برخی زنان و مردان در قوانین اسلامی منع شده است. ازدواج با محارم و نزدیکان از ممنوعیت های شرعی می باشد. موانع نکاح در احکام شرعی به سبب محرمیت نسبی، محرمیت سببی و محرمیت رضاعی می باشند.
ممنوعیت ازدواج با خویشاوندان خونی به شرح ذیل است:
- ازدواج با پدر و اجداد پدری ممنوع است
- ازدواج با مادر و اجداد مادری حرام است
- ازدواج با تمام فرزندان، نوه ها، نتیجه ها و تمام فرزندان آنها، هر چه که پایین برود حرام است
- ازدواج با خواهر و برادر و فرزندان آنها و تمام نوادگان آنها ممنوع است
- ازدواج با عمو، دایی، خاله و عمه خود حرام است
- ازدواج با عمو، دایی، خاله و عمو پدر و مادر و اجداد آنها ممنوع است
- در واقع افراد فوق محرم فرد محسوب می‌شوند و ازدواج با محارم حرام است
- ازدواج با محارم سببی حرام است
در دین اسلام، ازدواج و فرزندآوری سبب محرمیت برخی افراد می‌شود. موانع سببی ازدواج به شرح ذیل می باشند:
- ازدواج مرد با مادر و اجداد واقعی و همچنین مادر و اجداد های رضاعی همسرش حرام است. این حرمت مادام العمر است؛ یعنی ممنوعیت ازدواج با این افراد حتی پس از طلاق نیز برقرار است.
- ازدواج زن با پدر شوهر و اجداد وی چه واقعی و چه رضاعی حرام است. این حرمت نیز مادام العمر است.
- ازدواج با همسر پدر ممنوع است. در صورتی که زنی به عقد مردی پسر دار درآید، آن زن در هر صورت برای پسران و نوه ها و نوادگان آنها حرام است.
- ازدواج دختر با پدر خوانده در شرایطی خاص ممنوع است. در صورتی که مادر دختر با مردی ازدواج کند و با وی ارتباط زناشویی برقرار نماید، ازدواج دختر با پدرخوانده به صورت ابدی حرام می‌شود؛ اما در صورتیکه رابطه زناشویی میان مادر و پدر خوانده برقرار نشود ازدواج با دختر پس از طلاق منعی ندارد.
- ازدواج با اجداد رضاعی مادام العمر حرام است.
- ازدواج همزمان دو خواهر با یک مرد از لحاظ شرعی ممنوع است.
ازدواج با محارم رضاعی حرام است؟
طبق قوانین اسلامی ازدواج با محارم رضاعی حرام است. محرمیت ناشی از شیرخوارگی به دلیل شیردادن زنان شیرده به نوزادان شیر خوار است. بدین ترتیب اگر زنی مطابق شرایط معلوم، به نوزادی شیر دهد سبب ایجاد نسبت خواهر و برادری میان فرزندان زن و نوزاد می‌گردد. همسر زن نیز گور رضاعی نوزاد می‌شود. پدر و مادر، خواهر و بردار زن نیز خویشاوندان رضاعی نوزاد محسوب می‌شوند.
شرایط خویشاوندی رضاعی به شرح زیر است.
شیر زن به دلیل متولد شدن نوزاد شرعی و قانونی باشد.
شیر به طور مستقیم از سینه زن مکیده شود. در واقع دوشیدن شیر از سینه زن و دادن آن به نوزاد سبب ایجاد محرمیت نمی‌شود.
شیردهی بیش از ۱۵ دفعه متوالی صورت گیرد. یا نوزاد به مدت یک شبانه روز کامل از سینه زن به طور مستقیم تغذیه کند.
سن نوزاد کمتر از ۲ سال باشد.
احکام مربوط به ممنوعیت نکاح با خویشاوندان رضاعی مانند احکام ممنوعیت نکاح با خویشاوندان نسبی است. از این رو محدودیت های بسیاری برای فرد به وجود می آید.
ممنوعیت ازدواج با افراد متفرقه
ممنوعیت ازدواج با برخی افراد به دلیل محرمیت و خویشاوندی با آنان نیست. بلکه به دلایل دیگری ازدواج با برخی افراد ممنوع است. ممنوعیت های متفرقه شامل موارد ذیل هستند.
ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان جایز نیست و حرام است.
ازدواج مرد با خواهر زاده و برادر زاده همسرش بدون رضایت وی حرام است؛ اما در صورت کسب رضایت همسر ازدواج با آنان منعی ندارد و نکاح باطل نمی‌شود.
اگر مردی با زن متاهل عقد نماید، نکاح باطل است و آن زن مادام العمر بر وی حرام می شود.
اگر مردی با علم به آنکه زنی در عده وفات یا طلاق به سر می‌برد ازدواج نماید، نکاح باطل می شود. همچنین آن زن به صورت مادام العمر بر مرد حرام می‌شود.
در صورتی که مرد طبق شرایط خاصی نزد قاضی به زن خویش تهمت و نسبت زنا دهد، همسرش بر او حرام می‌گردد.
ازدواج مجدد مرد با همسرش در صورتی که وی را سه طلاقه نموده باشد حرام است.
رعایت موازین شرعی بر برکت و جذابیت های ازدواج خواهد افزود. پیروی از آیین و احکام اسلامی بر هر مسلمانی واجب است. از این رو پیش از طرح پیشنهاد ازدواج، کسب اطلاعات در مورد مشروع یا غیر مشروع بودن آن الزامی است.
منبع: هوداد
