زیارت غدیریه ادب آموختن در محضر ولایت و امامت است. یعنی ما هنگام تشرف به محضر امام اگر بخواهیم حضوری عارفانه، عالمنه وعاشقانه داشته باشم بهترین متن همین زیارت غدیریه است. این زیارت ویژگی های خاصی دارد که به چند مورد از آنها اشاره می کنم.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ،یکی از یادگارهای گرانبها و ارزشمند امام هادی‌علیه السلام برای شیعیان زیارت غدیریه است. این زیارتنامه حاوی مفاهیم و محتوای عمیقی از آموزه های اسلامی که امام هادی علیه السلام آنها را درغالب زیارتنامه به ما می آموزند. گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان در همین رابطه با حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا فؤادیان گفت وگویی داشته است که در ادامه می خوانید؛
بنا بر روایت شبستان،حجت الاسلام والمسلمین دکتر«محمدرضا فؤادیان» کارشناس دینی در توضیح و تبیین مفاهیم والای زیارت غدیریه اظهارکرد: زیارت غدیریه ادب آموختن در محضر ولایت و امامت است. یعنی ما هنگام تشرف به محضر امام اگر بخواهیم حضوری عارفانه، عالمنه وعاشقانه داشته باشم بهترین متن همین زیارت غدیریه است. این زیارت ویژگی های خاصی دارد که به چند مورد از آنها اشاره می کنم.
بیش از ۲۰۰ فضیلت امیرالمومنین در یک زیارتنامه
وی تصریح کرد: نخستین ویژگی این زیارتنامه آن است که جلوه ای از حدیث ثقلین است. پیامبرخدا صلی الله علیه وآله فرمودند: «من دو چیز گرانبها در میان شما به یادگار می گذارم کتاب‌الله وعترتی !» و در زیارت غدیریه هم کتاب خدا وعترت یکجا جمع شده است. دومین ویژگی زیارت غدیریه این است که نمایشگاه فضایل امیرالمومنین علیه‌السلام است.
استاد حوزه با بیان این که فضایل امیرالمومنین علیه السلام بسیار فراوان است گفت: در این زیارتنامه بیش از۲۰۰ مورد از فضایل ایشان ذکر شده است از جمله «فضایل قرآنی» حضرت. فضایل قرآنی یعنی امام هادی علیه السلام بیش از۳۰ آیه قرآن را که درباره فضایل امیرالمومنین است، نام برده و آنها را بیان می کنند. همچنین «فضایل روایی» آن حضرت را بیان می فرمایند که به امام علی علیه‌السلام «سید الوصیین»، «امیرالمومنین»، «نبأ العظیم»، «امین الله»، «صراط المستقیم» و .. گفته می شود.
حجت الاسلام فؤادیان تصریح کرد: حضرت هادی علیه السلام این صفات و فضایل روایی و همچنین «فضایل تاریخی» امیرالمومنین علیه السلام از جمله حضور ایشان در جنگ های بدر، احد، احزاب، حنین، جمل و… را در این زیارت منعکس فرموده است.
«بیان واضح تر از حقیقت غدیر» ویژگی دیگر زیارت غدیریه است که فوادیان ضمن بیان آن خاطرنشان کرد: غدیر یک چشمه جاری برای هدایت عصرها و نسل هاست. در خطبه غدیر پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فقط امیرالمومنین را به عنوان جانشین و خلیفه معرفی نفرمودند بلکه فرزندان و اولاد ایشان را هم مشخصا به عنوان اوصیای خود معرفی کردند که بخشی از خطبه غدیر در رابطه با امام مهدی علیه‌السلام است و این حقیقت در زیارت غدیریه کاملا منعکس شده است.
خط بطلانی بر سقیفه و اذناب آن
وی یادآور شد: زیارت غدیریه باور شیعیان را قدرت و قوت می بخشد. اگر به دنبال متنی برای قدرت و قوت اندیشه و تفکر شیعیان باشیم همین «زیارت غدیریه» به تنهایی کفایت می کند. علاوه بر این، امام هادی علیه السلام در این زیارت، خط بطلانی بر سقیفه و اذناب آن یعنی امویان و عباسیان می کشند. به عبارت دیگر حضرت موضوع توّلی و تبّری را بسیار زیبا و جالب در این زیارتنامه بیان فرموده اند.
فؤادیان متن این زیارتنامه را نوعی تست روان شناسی و شخصیت شناسی برای انسان برشمرد و افزود: ما وقتی در زیارت محضر حضرت امیرالمومنین علیه السلام حاضر می شویم و ایشان را با این فضایل و ویژگی ها که امام هادی علیه السلام بیان فرموده، زیارت می کنیم در حقیقت خودمان در برابر این فضایل ارزیابی می کنیم. یعنی ما محضر آقایی سلام عرض می کنیم که دارای این صفات و ویژگی ها است، مولای ماست، ما شیعه و پیرو او هستیم. حال از خود می پرسیم آیا من هم رنگی از امیرالمومنین دارم؟ آیا من هم بهره ای از این صفات دارم یا نه؟
کارشناس دینی در بخش دیگر سخنان خود زیارت غدیریه را تجلی «توّلی و تبری» دانست و تصریح کرد: تولی و تبری داشتن یعنی حبّ و بغض داشتن. چیزی که برای انسان فوق العاده اهمیت دارد «حبّ فی الله» و «بغض فی الله» است. در این زیارت ما به پیامبر خاتم سلام می دهیم، به انبیائ الهی سلام می دهیم به ملائکه مقرب سلام می دهیم وهمچنین به بندگان صالح خدا. این سلام ها نشان ِ تولی است.
حضور بیش از ۳۰۰ پیامبر الهی در نجف
حجت الاسلام فوادیان با بیان این که بیش از ۳۰۰ پیامبر الهی در نجف دفن شده اند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر زائران فقط به حضرت آدم و نوح سلام می دهند و در وادی السلام به حضرت هود. در حالی که مدفن بیش از ۳۰۰ نفر از انبیای الهی در نجف است. لذا وقتی محضر امیرالمومنین می رویم سلام بر انبیاء هم وارد شده که این تجلی توحید و تولی است. در ارتباط با تجلی تبّری هم، وقتی به غاصبان خلافت و جریان باطل سقیفه، آنان که فدک را غصب کردند و نتیجه کار آنها منجر به شهادت اهل بیت علیهم السلام و شهادت سیدالشهدا و مهجوریت آنها شد در این زیارتنامه می گوییم «أشْهَدُ یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ أَنَّ الشَّاکَّ فِیکَ مَا آمَنَ بِالرَّسُولِ الْأَمِینِ؛ شهادت می دهم یا امیرالمومنین آنان که درباره تو شک کردند قطعا به پیامبر هم ایمان نیاورده بودند.»
وی افزود: انسان وقتی این تبری را بیان می کند یعنی نباید در برابر جریان باطل بی تفاوت باشد. وظیفه ما اطاعت ازجریان حق است. در این زیارت هم این وظیفه را به خودمان یادآوری کرده و می گوییم « اطاعت و پذیرفتن ولایت شما بر امت پیامبر واجب شده است».این موارد از ویژگی های زیارت غدیریه است.
کارشناس دینی خاطرنشان کرد: قسمت پایانی زیارتنامه، توسل و دعا همراه با صلوات است. چرا صلوات؟ چون صلوات موجب استجابت عمل می شود. مرحوم آیت الله مصباح دربیان اهمیت صلوات می فرمودند «اگر نماز ما را به واسطه صلواتی که در تشهد برای پیامبرخدا می فرستیم قبول کنند شک نکنید» صلوات ذکر الله است، در انتهای این زیارت شریف، دعا و درخواست خود را همراه با صلوات بیان می کنیم برای این که درخواست ها و زیارت ما مورد توجه پروردگار قرار گیرد. وقتی صلوات می فرستیم و بعد دعا و درخواست می کنیم که «وجعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمومنین و…» در واقع درخواست عاقبت به خیری می کنیم که به واسطه ولایت امیرالمومنین علیه السلام به فوض رستگاری برسیم.
