سکته گرمایی شدیدترین نوع بیماری‌های مرتبط با گرماست و زمانی رخ می‌دهد که دمای مرکزی بدن به بیش از ۴۰ درجه سانتی‌گراد برسد.
به گزارش خبرآنلاین، سکته گرمایی یک وضعیت اورژانسی و قابل پیشگیری است. شناخت علائم هشداردهنده، رعایت نکات ایمنی و اقدام سریع در صورت بروز علائم می‌تواند جان افراد را نجات دهد. در فصل تابستان، آگاهی عمومی و آموزش درباره‌ی این بیماری باید در اولویت قرار گیرد.
سکته گرمایی چگونه رخ می‌دهد؟
بدن انسان برای تنظیم دما از مکانیسم‌هایی مانند تعریق و گشاد شدن عروق پوستی استفاده می‌کند. در شرایط گرمای شدید یا رطوبت بالا، این مکانیسم‌ها ناکارآمد می‌شوند. در نتیجه، دمای بدن به‌سرعت افزایش می‌یابد و عملکرد اندام‌های حیاتی مانند مغز، قلب و کلیه‌ها مختل می‌شود. این وضعیت، در صورت عدم درمان سریع، می‌تواند منجر به آسیب دائمی اندام‌ها یا حتی مرگ شود.
علائم سکته گرمایی
علائم ممکن است به‌صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند و شامل موارد زیر هستند:
- تب بالا (دمای مرکزی بالای ۴۰ درجه)
- پوست داغ، خشک یا گاهی مرطوب
- سردرگمی، گیجی، رفتارهای غیرعادی
- تهوع، استفراغ، سرگیجه
- تنفس سریع و سطحی
- ضربان قلب بالا
- ضعف عضلانی یا گرفتگی
- کاهش سطح هوشیاری یا بیهوشی
در کودکان و سالمندان، علائم ممکن است سریع‌تر ظاهر شوند و شدت بیشتری داشته باشند.
گروه‌های آسیب‌پذیر
برخی افراد بیشتر در معرض سکته گرمایی هستند؛ از جمله:
- سالمندان و کودکان خردسال
- افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت یا چاقی
- کسانی که در محیط‌های گرم بدون تهویه مناسب زندگی یا کار می‌کنند
- ورزشکاران یا کارگران در فضای باز
- مصرف‌کنندگان داروهایی مانند دیورتیک‌ها، ضدافسردگی‌ها یا آنتی‌هیستامین‌ها
- افرادی که به‌تازگی به منطقه‌ای با آب‌وهوای گرم سفر کرده‌اند
اقدامات اولیه و درمان
در صورت مشاهده علائم سکته گرمایی، اقدامات فوری زیر ضروری است:
۱. انتقال فرد به محیط خنک یا سایه
۲. خارج کردن لباس‌های اضافی
۳. خنک کردن بدن با آب سرد، کمپرس یخ یا باد زدن
۴. تماس فوری با اورژانس (۱۱۵)
۵. در صورت هوشیاری، به بیمار آب سرد بخورانید یا اگر می‌تواند، مقداری یخ بمکد
۶. در بیمارستان، درمان شامل کاهش سریع دمای بدن، تزریق مایعات و پایش عملکرد اندام‌هاست
پیشگیری از سکته گرمایی
برای کاهش خطر سکته گرمایی در روزهای گرم، نکات زیر را رعایت کنید:
- نوشیدن آب کافی و مایعات حاوی الکترولیت
- پوشیدن لباس‌های سبک، نخی و رنگ روشن
- اجتناب از فعالیت شدید در ساعات اوج گرما (۱۲ تا ۴ بعدازظهر)
- استفاده از کرم ضدآفتاب و کلاه لبه‌دار
- تهویه مناسب محیط زندگی و کار
- مراقبت ویژه از کودکان، سالمندان و بیماران مزمن
منابع: mayoclinic ، clevelandclinic
مترجم: الهه جعفرزاده
۴۷۲۳۲
