حمام شاهزاده‌ها، متعلق به دوران صفوی یکی از بناهای کمتر دیده شده اصفهان است، این حمام که در دل بازار تاریخی اصفهان به خرابه‌ای شباهت داشت، از سال ۱۴۰۰ مرمت شده و اکنون قابل بازدید است.
مجله اینترنتی خونهاصفهان – فاطمه کازرونی: حمام شاهزاده‌ها، متعلق به دوران صفوی یکی از بناهای کمتر دیده شده اصفهان است، این حمام که در بازار تاریخی اصفهان قرار دارد تا ۵ دهه برای گردشگران قابل بازدید نبود.
سکوهای بیرونی این حمام و به گفته برخی میراث دوستان، درون حمام در طول سالیان متمادی، به انبار نخاله تبدیل شده و با توجه به اینکه حمام از سال ۵۳ مورد استفاده نبوده و متروکه شده بود بسیاری از بخش‌های بنای آن آسیب دیده و به ویرانه‌ای در دل بازار اصفهان شباهت داشت تا اینکه از سال ۱۴۰۰ به تدریج مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
بانی ساخت این بنای تاریخی کمتر دیده شده اصفهان یکی از شاهزادگان صفوی به نام شهربانو بیگم، دخت شاه سلطان حسین بوده که این گرمابه را برای یک مدرسه وقف کرد (این مدرسه اکنون تخریب شده است)، بر سر در این حمام زیبای عصر صفوی، نقش و نگار دو فرشته تاجدار وجود دارد که جزو تزئینات زیبای این بنای تاریخی است که در داخل حمام نیز کم و بیش پس از مرمت مشاهده می شود.
به گفته مریم صادقی کارشناس میراث فرهنگی در طول سالیانی که این بنا مورد استفاده بوده است، تزئینات و نقاشی های مختلف حمام که شامل نقوشی از طبیعت، ورزشهای باستانی اصفهان و مواردی دیگر بوده است به دلیل نم و نای آسیب دیده است و به همین دلیل هر بار، نقاشی قبلی بنا با ساروج پوشیده شده و تزئینات و نقوش جدیدی بر دیوارها نقش می شده است به نوعی که در بازسازی این حمام در یک بخش حدود ۱۱ لایه گچ از دیوار برداشته شده تا به نقاشی اصلی که نقش یک طاووس است اکنون روی دیوار بنا قابل مشاهده است که در تصویر ملاحظه می کنید:
زمانی که به راهرو حمام وارد شویم تزئینات خیره کننده کاشی کاری آن دوران را قابل مشاهده است، پس از ورود به سربینه ( ورودی که افراد برای استحمام آماده می شدند و گاهی مراسم جشن در این بخش برگزار می شده است )، کاشی های فیروزه ای، سبز و سفید، حوضی هشت ضلعی و گنبدی که تزئینات سربندی دارد، به زیبایی رخ می نماید که به خوبی مرمت شده است و البته بخشهایی از رنگ اصلی کاشی ها نیز برای مقایسه حفظ شده است که در تصویر زیر مشاهده می کنید:
در ورودی حمام، سنگاب آبی نیز وجود دارد که برای نوشیدن آب یا شربت استفاده می شده است، روی سقف بنا صور فلکی ۱۲ گانه دیده می شود که از نقاشی های رایج در حمامهای تاریخی است که به دلیل اهمیت دادن گذشتگان به زمان و اطلاع از خوش یمن بودن ساعتها و روزها مورد استقبال بوده است.
گرمخانه، میان‌در و فضای چال حوض این گرمابه نیز تزئینات دیدنی دارد که آن را به یکی از آثار شاخص دوران صفوی تبدیل کرده است، چال حوض همان استخر امروزی است که افراد پس از استحمام از آن برای شنا و تفریح استفاده می کردند، نکته جالب اینکه حوضچه هایی برای ورودی استخر و بخش های مختلف حمام وجود دارد که حوضچه استخرها به منظور ضدعفونی پاها مورد استفاده بوده است و حوضچه های خزینه و دیگر نقاط حمام نیز دارای آب سرد و گرم بوده است که برای تنظیم حرارت بدن و تمیز کردن پا پیش از ورود به محل استحمام نقش داشته است.
یکی از مسیرهای دستیابی به این حمام زیبای تاریخی که دیگر تصاویر آن را در زیر مشاهده می کنید از خیابان مسجد حکیم، کوچه شاهزاده‌ها، نبش بازارچه نوی شرقی است.
عکسها: فاطمه کازرونی
46
