به گزارش خبر گزاری خونه
در این مطلب، به تنوع باورهای بشری در جهان پرداخته میشود؛ از پیامبران الهی تا فلسفههای کهن، ریشههای متنوع اعتقادات و مذاهب را در این سفر بررسی خواهیم کرد.
سؤال:
در سراسر جهان چه ادیان و مذاهبی وجود دارد؟
پاسخ:
ادیان جهان را میتوان به دو دسته کلی «ادیان ابراهیمی» و «ادیان غیرابراهیمی» تقسیم کرد که در ادامه هر یک همراه با مذاهب مرتبط به طور خلاصه معرفی میشوند.
الف: ادیان ابراهیمی:
ادیانی که پس از حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ توسط پیامبران الهی به بشر ارائه شدهاند، دین ابراهیمی نامیده میشوند.
۱. دین یهود:
بر اساس گفتههای تورات، تولد حضرت موسی در مصر حدود سال ۱۳۹۲ قبل از میلاد بوده و رسالت او در صحرای سینا در سال ۱۳۱۲ قبل از میلاد تحقق یافته است. کتاب مقدس این دین، تورات است.
یهودیان معتقدند که شریعت از حضرت موسی آغاز شده و تحریفهای صورت گرفته بر آن تاثیری در اصل دین ندارد. آنان بر این باورند که احکام شریعت پس از حضرت موسی تغییر نخواهد کرد و آئین او همیشه پا برجاست. پس از وفات موسی ـ علیه السلام ـ قومش به فرقههای متعددی تقسیم شدند که مهمترین آنها عبارتند از:
-
فرقه فریسیان: به معنای «جدا شدگان» که بیشتر شامل کاهنان یهود میشدند.
-
فرقه صدوقیان: پیروان یکی از روحانیون یهود به نام صدوق، که منکر معاد بوده و تنها حضرت موسی را به عنوان پیامبر قبول داشتند.
-
فرقه اسنیان: گروهی عرفانی که در دوران اسارت یهود شکل گرفت و علیه مالکیت خصوصی قیام کردند.
فرقههای دیگری مانند هرودیان، زیلوتها، قرائون و غیره نیز در یهودیت وجود داشتهاند.
۲. دین مسیحیت:
در قرآن کریم داستان حضرت عیسی ـ علیه السلام ـ به تفصیل آمده و خلقت ایشان به خلقت حضرت آدم تشبیه شده است. پس از عروج حضرت عیسی، دین مسیحیت نیز به فرقههای متعددی تقسیم شد که سه مذهب اصلی عبارتند از:
-
مذهب کاتولیک: «کاتولیک» به معنی «عمومی» است و معتقدند کلیسای آنان نماینده حقیقی کلیسای مسیح است و پاپ جانشین پطرس مقدس میباشد.
-
مذهب ارتدوکس: پیروان این مذهب عقایدی مانند برائت از اشتباه پاپ را قبول ندارند و سعی دارند مراسم و عقاید سنتی مسیحیت اولیه را حفظ کنند.
-
مذهب پروتستان: نهضتی علیه روحانیت کاتولیک که در سال ۱۴۸۸ میلادی توسط لوتر آغاز شد و به اعتراض علیه فساد کلیسا پرداخت.
۳. دین اسلام:
حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ در ۲۷ رجب سال چهل عام الفیل متولد شده و در چهل سالگی به پیامبری مبعوث گردید. ایشان در طول ۲۳ سال اصول بنیادین اسلام را پایهگذاری کرد. پس از رحلت، اختلاف در مسئله امامت باعث تقسیم امت اسلام به دو فرقه اصلی اهل سنت و تشیع شد:
-
اهل سنت: پیروان سنت پیامبر که در کلام به فرقههایی چون سلفی، ماتریدی، اشعری، معتزلی و در فقه به چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی تقسیم میشوند.
-
تشیع (امامیه): معتقد به امامت حضرت علی بن ابیطالب و فرزندان ایشان هستند که امام باید معصوم و از طرف خداوند برگزیده باشد. فرقههایی چون زیدیه و اسماعیلیه نیز از شیعه منشعب شدهاند.
ب: ادیان غیرابراهیمی:
۱. زرتشتیگری:
دینی که حدود سال ۶۶۰ قبل از میلاد توسط زرتشت تعلیم داده شد و شامل آموزههای اخلاقی و یکتاپرستی است. کتاب مقدس آن اوستا نام دارد.
۲. مانیگری:
مانی، در سال ۲۱۵ میلادی دین جدیدی را که تلفیقی از زرتشت، بودا و مسیحیت بود، تبلیغ کرد. دین مانی جهان را ترکیبی از نیکی و بدی میداند.
۳. مزدکیگری:
مزدک، پایهگذار این دین است که معتقد به مبارزه خیر با شر و پیروزی خدای خیر است.
۴. هندوئیسم:
قدیمیترین دین زنده جهان با باور به خدای واحد به نام «برهما» و باورهای متنوع درباره خدایان متعدد.
۵. جینیزم:
دینی شرقی با تأکید بر اصول فلسفی خاص که توسط «مهاویرا» بنیانگذاری شده است.
۶. سیکگرایی:
دینی که توسط «نانک» بنیانگذاری شده و کوششی برای هماهنگ کردن دین هندو و اسلام به شمار میرود.
۷. بوداییگری:
دینی مبتنی بر آموزههای «بودا» که راه نجات از رنج و رسیدن به روشنضمیری را آموزش میدهد.
۸. تائو:
دینی رسمی در چین که توسط «لائوتسه» بنیانگذاری شده است.
۹. کنفوسیوس:
دینی قدیمی چین که بر وجود ذات متعال و نظارت او بر جهان تأکید دارد.
۱۰. شینتو:
دین ملی ژاپن که عمدتاً بر پرستش طبیعت مبتنی است و سومین دین کهنسال جهان به شمار میرود.